Terugblik naar de eerste editie(s) van het Oranjeconcours.

Dit jaar, in 2023 wordt voor de 40e maal het Oranjeconcours georganiseerd. In 1979 vond het eerste Oranjeconcours in De Bilt plaats op het weiland voor het RIVM complex.

In 1977 en 1978 werd eigenlijk de basis gelegd voor het Oranjeconcours. In Groenekan werd een uitgebreide ruiterdemonstratie georganiseerd waar wedstrijden werden verreden voor Tuigpaarden aangevuld met enkele hackneyrubrieken.  Dit evenement werd in 1978 gehouden op 29 april  in Groenekan.  De organisatie was in handen van de LR en PC Sint Maarten in samenwerking met de Oranjevereniging in Groenekan. De hulp werd daarbij ingeroepen van de  heer Rijk van Vulpen Sr.  De heer Van Vulpen was lid van Sint Maarten en zelf vervent tuigpaardenliefhebber en –rijder. In de daarop volgende jaren werd het aantal rubrieken uitgebreid, eenspannen hackneys  aangevuld met tuigpaardrubrieken, waaronder een limietklasse rubriek en een damesnummer.

De LR en PC St. Maarten hebben vier jaar een dergelijk evenement gehouden op een zaterdag dicht bij of op Koninginnedag.

De heren J. van Brenk en G. Barneveld uit Groenekan en mevrouw E.M. Doornenbal-Boogaard uit Maartensdijk waren destijds respectievelijk voorzitter, penningmeester en secretaresse en instructeur  van de landelijke rijvereniging Sint Maarten. Zij hebben op de 30e editie van het Oranjeconcours De Bilt samen met de echtgenote van onze toenmalige burgemeester, mevrouw Gerritsen,  als juryleden de combinaties met het schoonste geheel  geselecteerd.  Als ringmeester tijdens deze rubrieken heeft  de heer J.E. Vaandrager gefungeerd, destijds commissaris van het materiaal bij Sint Maarten en later ook lid van het bestuur en natuurlijk ook al actief als ringmeester op de eerste edities.

Op die voorloper van het Oranjeconcours werden niet alleen wedstrijden voor tuigpaarden en hackneys georganiseerd.  Er werd bijvoorbeeld een Concours ‘d Elegance georganiseerd,  Autobedrijven uit Groenekan en omstreken werden uitgenodigd om met het nieuwste model uit hun showrooms acte de présence te geven vergezeld door een lid van de rijvereniging onder het zadel. Verder werd er bijvoorbeeld een demonstratie Monté draven gegeven, een springquadrille door 8 ponyruiters, een carrousel door 12 paardruiters, zelfs in 1980 werd er met een trekpaard een krachtproef gehouden.

Wist u overigens dat er meer “tuigpaardmensen”  lid waren van Sint Maarten? De heer S. Bos, H. van Voorst  en P. Lijfffijt Sr. stonden in die jaren ook op de ledenlijst. Een van de bekende fotografen die jarenlang fotografeerde op aangespannen sport concoursen,  Rijk van Vulpen jr. was destijds lid van de ponyclub.

Het eerste Oranjeconcours in De Bilt

Terug naar de 1e editie van het Oranjeconcours. Deze werd gehouden in 1979 op het weiland tegenover waar nu de ingang van de parkeerplaats voor de deelnemers is gesitueerd, de grond was destijds eigendom van de Domeinen en het organiserend comité mocht na schriftelijke toestemming en betaling van een vergoeding gebruik maken van het terrein van circa 1 ha.

In samenwerking met de Landelijke Rijvereniging en Ponyclub De Stichtse Ruiters en onder auspiciën  van de Stichting Viering Nationale Feestdagen De Bilt-Bilthoven werd destijds het concours georganiseerd.

Ook bij de organisatie van de Oranjeconcoursen in de 80-er jaren was de heer Rijk van Vulpen betrokken. Als je zo eens oude boekjes doorbladert kom je natuurlijk veel “bekende” namen tegen die ooit een bijdrage hebben geleverd aan de organisatie van het evenement.

In het rijtje voorzitters bijvoorbeeld de heer D. Verburg, mevr. A.G. Seldenrijk-Rooken, de heer P. Buys, de heer G. IJff. Wist u overigens dat onze huidige secretaris de heer J.J. Burghout (die overigens deze functie al 33 jaar uitoefent!) ooit is gestart als ringmeester op het concours?

Tuigpaardrubrieken

Misschien leuk om vanuit de gevonden programmaboekjes uit de jaren 1978 en 1980 nog eens terug te kijken naar wie er deelnamen aan de Tuigpaardrubrieken. Bekende namen van rijders die nu nog steeds de concoursvelden bevolken zijn de familie Van Zijtveld uit Soest, de familie van Middelaar uit Hoogland, en P. Lijffijt uit De Bilt. (in 2009 is hij op het Oranjeconcours gehuldigd vanwege het feit dat hij 40 jaar concoursrijder was!). In de Open Klasse van 1978 gingen destijds de heern H.J. Oskam uit Polsbroek met Charlie ,de heer S. Bos uit Groenekan met Italiaan en Nevada  ,de heer  A.J. Visser uit Wapenveld met Luitenant , de heer Vos uit Blaricum met zijn Ralph, de heer  R. van Vulpen met Oraal, de heer C.H. van der Maat met Maurits, de heer J.M. Schep uit Bergambacht met Rex en de heer D. Keyzer uit Midwoud met Jowamie de strijd aan. Wie uiteindelijk de winnaar was is niet gevonden in de archieven.

Als juryleden voor de tuigpaarden en hackneys fungeerden destijds onder andere de heer C.A. van der Willigen te Bunnik, de heer J.T. Bos te Groenekan en de heer W.H. van Woudenbergh te Houten en de heer K. Coppolse uit Breukelen

Federatie vertegenwoordigers waren onder andere de heren W.A. Hamoen en W. van Engelen beiden te De Meern.

Dat liefhebberij in en rond de paardensport vaak voortleeft in en met de volgende generaties getuige de samenstelling van het huidige stichtingsbestuur en blijkt natuurlijk rondom de concoursvelden de mensen die actief zijn als medewerker of als deelnemers nog een bijdrage leveren.

Hackneyrubrieken

Op de concoursen in 1978 in Groenekan werden er rubrieken verreden voor eenspannen hackneys. In 1978 als shownummer met hackneys kleine maat,  in 1980 werd er naast een open klasse rubriek een limietklasse rubriek verreden. In 1980 werd de limietklasse gewonnen door de pony Harvest Earlybird in eigendom van de heer N. Calis, als tweede werd geplaatst Franky Autcrat van de heer G. Rouwendaal uit Leusden en als derde Frits Rocket van de heer P.J. van Beers te Boxtel, gereden door H. van Beers.

Het oranje in de Open Klasse was voor A. Little Boy van de Gebr. Van Nispen uit Haarlem, op de tweedee plaats een pony van de heer A.H. Ebbelaar te Bussum en op de derde plek Brookfield Champion van de heer G. Haak te Haarlem. Later werd er natuurlijk op het Oranjeconcours ook met hackneys gereden, echter nog niet op de eerste edities van het concours. U merkt het, ook hier weer veel klinkende namen uit het verleden die je in het heden nog steeds tegenkomt.

Shetland Pony’s

Op het concours in 1980 bij Sint Maarten werd er een rubriek Enkelspannen Shetland Pony’s verreden. Er was in die tijd nog geen sprake van een competitie, het zal vast zo geweest zijn dat de rubriek er gekomen is op aanbeveling van de heer Bos Sr. Grappig is dan ook weer vast te stellen dat  van de deelnemers van toen er nu nog steeds familie van of kinderen/ kleinkinderen zich  met deze tak van sport bezighouden.

Er werd deelgenomen door bijvoorbeeld mevrouw M. IJmker-van Santen met de hengst Baron Ubris van de Lingekant, heden ten dage is zij nog steeds actief met de aangespannen Shetland Pony sport.

Ook de tante van de dames Bos die heden ten dage deelnemen reed toen mee met de vosbonte merrie Laiska van Lienden. Verder de heer R. Verheyden uit De Bilt met pony’s uit zijn vierspan en Marry van Brenk, de eigenaresse van Stal van Brenk, reed met de pony Nancy van de Blaukapel in eigendom van J. van der Horst te Groenekan.

De winnaar werd de pony Waldy, in eigendom van J. Boekelmans en gereden door Dinka Boekelmans. Op plaats 2 Laiska van Lienden gereden door Rita Bos en op de derde plaats de eerder genoemde hengst met mevrouw M. IJmker.

Vanaf 1979 werd er dus een Oranjeconcours georganiseerd in De Bilt door de LR Stichtse Ruiters uit De Bilt in samenwerking met de Oranjevereniging De Bilt-Bilthoven , vervolgens werd een comité onder de vlag van de Oranjevereniging verantwoordelijk en vanaf 2006 is de organisatie in handen van de Stichting Oranjeconcours  De Bilt.